سازمان جهانی بهداشت (WHO) و آژانس بین‌المللی تحقیقات سرطان (IARC) مواد را بر اساس قدرت شواهد علمی در مورد سرطان‌زایی آن‌ها به چهار گروه اصلی طبقه‌بندی می‌کنند. این دسته‌بندی‌ها به میزان احتمال ارتباط یک ماده با سرطان در انسان اشاره دارند، نه به شدت خطر یا مقدار مصرف.
گروه‌های مواد سرطان‌زا از نظر IARC
گروه 1: سرطان‌زا برای انسان
این گروه شامل موادی است که شواهد قانع‌کننده‌ای از سرطان‌زا بودن آن‌ها در انسان وجود دارد. مواد در این گروه به طور قطعی می‌توانند باعث سرطان شوند.
مثال‌ها:
• سیگار
• الکل
• گوشت‌های فرآوری‌شده (مانند سوسیس و کالباس)
• نور خورشید (اشعه فرابنفش)
• آزبست (پنبه نسوز)
• بنزن
گروه 2A: احتمالاً سرطان‌زا برای انسان
این گروه شامل موادی است که شواهد محدود از سرطان‌زایی آن‌ها در انسان وجود دارد، اما شواهد قوی‌تری در مطالعات حیوانی دارند.
مثال‌ها:
• گوشت قرمز
• گلایفوسیت (نوعی علف‌کش)
• کار در شیفت‌های شب به دلیل اختلال در چرخه خواب و بیداری
گروه 2B: احتمالاً سرطان‌زا برای انسان
در این گروه شواهد سرطان‌زایی در انسان محدود و شواهد در حیوانات آزمایشگاهی نیز کمتر از گروه 2A است. این گروه به احتمال کم‌تری ارتباط با سرطان دارد.
مثال‌ها:
• آسپارتام (شیرین‌کننده مصنوعی)
• آلوئه‌ورا
• سبزیجات ترشی‌شده
• دود اگزوز موتورها
• میدان‌های الکترومغناطیسی
گروه 3: قابل طبقه‌بندی به‌عنوان غیرسرطان‌زا نیست
این گروه شامل موادی است که شواهد کافی برای طبقه‌بندی آن‌ها به عنوان سرطان‌زا یا غیرسرطان‌زا وجود ندارد.
مثال‌ها:
• کافئین
• کلرامفنیکل (نوعی آنتی‌بیوتیک)
گروه 4: احتمالاً غیرسرطان‌زا برای انسان
این گروه شامل موادی است که شواهد قوی نشان می‌دهند احتمالاً سرطان‌زا نیستند. این گروه بسیار کوچک است.
مثال‌ها:
• کاپروجلاکتام (ماده‌ای شیمیایی که در تولید پلاستیک استفاده می‌شود)
نکته مهم:
این طبقه‌بندی‌ها تنها به قدرت شواهد در مورد ارتباط ماده با سرطان اشاره دارند و به میزان خطر واقعی یا شرایط مصرف آن ماده بستگی ندارد. مثلاً قرار گرفتن در گروه 1 به این معنا نیست که ماده‌ای مانند گوشت فرآوری‌شده به اندازه سیگار خطرناک است، بلکه نشان‌دهنده وجود شواهد قوی در مورد ارتباط آن با سرطان است.
